Jak donoszą dziś media, wielka reforma wskaźników referencyjnych, zwana również zamianą WIBOR na WIRON, przeszła już niemal na półmetku. Prognozuje się, że produkty oparte na nowym indeksie będą dostępne od początku 2023 roku, a do końca 2024 roku WIBOR zniknie z rynku. Z tej okazji postanowiliśmy zbadać, jak banki radzą sobie z wdrażaniem tej reformy, zwłaszcza jeśli chodzi o kredyty. Zaskakujące są wnioski, ponieważ, mimo że oferta dla firm rozwija się dynamicznie, produkty z WIRON dla klientów detalicznych mogą stać się szeroko dostępne dopiero w przyszłym roku.
Gdzie wprowadzono już WIRON? Kredyt oparty o WIRON
W ostatnich miesiącach kredyty dla przedsiębiorstw oparte na WIRON zostały wprowadzone przez cztery z jedenastu banków, z których otrzymaliśmy informacje i odpowiedzi. Są to: ING Bank Śląski (dostępny dla firm od sierpnia i października bieżącego roku), Pekao (dostępny od czerwca), Alior Bank (dostępny od 1 października) i BNP Paribas BP (dostępny od 5 października).
Kto zamierza wprowadzić kredyty oparte o WIRON? Które banki?
Inne trzy banki informują, że intensywnie pracują nad wprowadzeniem WIRON do nowych produktów, a wprowadzenie ma nastąpić do końca 2023 roku. Są to: City Handlowy, mBank, PKO BP. Pozostałe banki (Millennium, VeloBank, BOŚ i Credit Agricole BP) ogólnie informują o trwających przygotowaniach, zazwyczaj zgodnie z mapą drogową przygotowaną przez narodową grupę roboczą ds. reformy wskaźników referencyjnych.
Kredyty mieszkaniowe oparte na WIRON. Jak to działa?
Jeśli chodzi o kredyty mieszkaniowe oparte na WIRON dla klientów indywidualnych, są one obecnie dostępne tylko w jednym banku – w ING Banku Śląskim (dostęp od czerwca bieżącego roku). Pozostałe banki podchodzą do tego zagadnienia z dużą ostrożnością. W odpowiedziach na naszą sondę przeważają stwierdzenia o trwających pracach (zgodnie z mapą drogową). Kilka banków wspomina o możliwości wprowadzenia tego typu kredytów do końca roku, ale nie jest pewne, czy chodzi o hipoteki dla konsumentów. mBank otwarcie stwierdza, że tego typu kredyty mogą pojawić się najwcześniej w I kwartale 2024 roku.
Skąd wynika ta wstrzemięźliwość sektora wobec WIRON, zwłaszcza w ofercie dla klientów indywidualnych? Eksperci wskazują na kilka możliwych przyczyn.
Analityk Jarosław Sadowski, zastanawia się, czy wdrożenie WIRON wymaga znacznych przygotowań, a od kilku miesięcy banki mogą być zajęte ofertą dla klientów indywidualnych, taką jak “Bezpieczny kredyt 2 proc.” To propozycja hipotek z oprocentowaniem na poziomie 2 proc. (plus marża banku) gwarantowanym na dziesięć lat dzięki dopłatom z budżetu państwa, oferowana w ramach rządowego programu “Pierwsze mieszkanie”. Kilka banków komercyjnych przystąpiło do tego programu, w tym Alior, PKO BP, Pekao, VeloBank, BOŚ Bank, mBank. Kredyt 2 proc. cieszy się dużym zainteresowaniem, a w ciągu pierwszych trzech miesięcy od startu złożono niemal 64 tys. wniosków, zawierając niemal 18 tys. umów.
Warto tutaj przypomnieć, że premier Mateusz Morawiecki promował reformę wskaźników referencyjnych (kwiecień 2022) jako sposób na tańsze kredyty mieszkaniowe. Podstawą takich obietnic była wówczas duża różnica między stawkami WIBOR a WIRON. Na przykład w marcu 2022 r. stawki WIRON 1M były o około 2 pkt proc. niższe niż stawki WIBOR 3M, a w kwietniu i maju 2022 r. nawet o 2,3–2,5 pkt proc. niższe.
Analizując obecny krajobraz, eksperci zauważają, że po zakończeniu cyklu podwyżek stóp procentowych przez Radę Polityki Pieniężnej, a następnie ich obniżeniu, różnica między WIRON a WIBOR sukcesywnie się kurczy. W minionym tygodniu stawki WIRON 1M były o 0,5 pkt proc. niższe niż WIBOR, a w niektórych dniach września stawki WIRON przewyższały WIBOR.
W związku z tym, gdy kredyty oparte na WIRON przestają być wyraźnie tańsze niż te oparte na WIBOR, banki nie muszą już spieszyć się, aby konkurować o klientów lepszymi ofertami. Szczególnie że, zgodnie z mapą drogową, nie ma takiego obowiązku.
Według mapy drogowej w 2023 r. banki mogą wprowadzać do oferty kredyty z indeksem WIRON równolegle z dotychczas oferowanymi kredytami na WIBOR, a także można spodziewać się pierwszych nowych kredytów z WIRON dla przedsiębiorców i spółek kapitałowych.
Przełomowy rok zaplanowano na 2024 r., kiedy banki i inne podmioty mają wprowadzić produkty stosujące WIRON, głównie dla konsumentów oraz jednoosobowych działalności gospodarczych, spółek cywilnych. W szczególności banki będą oferować kredyty mieszkaniowe oprocentowane według stopy składanej na podstawie indeksu WIRON przy jednoczesnym rozwoju rynku kredytów mieszkaniowych z zastosowaniem stałej/okresowo stałej stopy procentowej.
