W 2024 roku Polska doświadczyła dramatycznego wzrostu przypadków odry, z 232 przypadkami odnotowanymi do połowy roku, co stanowi ponad dziesięciokrotny wzrost w porównaniu do tego samego okresu w 2023 roku, kiedy odnotowano jedynie 22 przypadki.
Głównym czynnikiem przyczyniającym się do tego wzrostu jest spadek liczby szczepień, wynikający z rosnącego wpływu ruchów antyszczepionkowych oraz nieskutecznych działań państwa w egzekwowaniu obowiązkowych szczepień.
Przyczyny i skutki spadku szczepień
Rosnąca liczba odmów szczepień jest wynikiem kilku czynników. Poziom zaszczepienia przeciwko odrze spadł poniżej 95%, co jest progiem zapewniającym odporność populacyjną.
W przeszłości wynosił on aż 99%. Brak odpowiedzialnego podejścia do szczepień oznacza, że zagrożeni są nie tylko nieszczepione dzieci, ale również te, które nie mogą być szczepione ze względów zdrowotnych. Konsekwencją odry mogą być poważne powikłania, w tym osłabienie odporności i śmierć.
Działania Sanepidu
W odpowiedzi na alarmujący wzrost zachorowań, Główny Inspektorat Sanitarny (GIS) planuje zmiany w przepisach, które umożliwią nakładanie mandatów bezpośrednio przez sanepid. Obecnie egzekwowanie obowiązku szczepień jest nieskuteczne, ponieważ rodzice często odwołują się od nałożonych grzywien.
GIS zamierza zmodyfikować sposób gromadzenia danych o przypadkach nieszczepionych dzieci, posługując się numerami PESEL i adresami, aby szybciej docierać do tych osób.
Międzynarodowy kontekst
Niepokojąca sytuacja związana z odrą nie jest odosobniona. W całej Europie odnotowano znaczący wzrost przypadków odry, co również jest związane z niższymi wskaźnikami szczepień.
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) alarmuje, że odra pozostaje jednym z najgroźniejszych wirusów chorobowych, który szybko rozprzestrzenia się w społecznościach z niską odpornością zbiorowiskową.
Wzrost zachorowań na odrę w Polsce w 2024 roku podkreśla potrzebę skuteczniejszych działań w zakresie promowania szczepień i egzekwowania obowiązkowych szczepień.
Kluczowe jest zwiększenie świadomości na temat znaczenia szczepień i wprowadzenie bardziej efektywnych metod kontroli, aby zapobiec dalszemu rozprzestrzenianiu się tej groźnej choroby