24 stycznia 2024, aktualizacja: 29 stycznia 2024

Co to jest IBAN i NRB – wyjaśniamy, do czego mogą nam się przydać te numery

4 minut czytania Dołącz do dyskusji

Źródło grafiki:

Czy zastanawiałeś się kiedykolwiek, co oznaczają poszczególne cyfry numeru konta bankowego? W naszym artykule rozwikłamy tę zagadkę i przy okazji wyjaśnimy, co kryje się za tajemniczymi skrótami: IBAN, NRB i BIC.

Co to jest IBAN (Międzynarodowy Numer Rachunku Bankowego)?

IBAN (International Bank Account Number) – to wprowadzony w 2001 r. międzynarodowy standard numeracji kont bankowych, który miał usprawnić rozliczenia transakcji zagranicznych w euro w obrębie Unii Europejskiej. Standard IBAN został pierwotnie przyjęty przez Europejski Komitet Standardów Bankowych (ECBS), jednak obecnie funkcjonuje jako międzynarodowa norma ISO-13616 i jest stosowany w ponad 60 państwach świata (w tym w krajach Afryki, Azji i Ameryki Łacińskiej).

Czytaj także: Co zrobić, gdy bankomat zatrzymał kartę?

Co do zasady międzynarodowy numer rachunku bankowego musi obowiązkowo zawierać

dwuliterowy kod kraju (w przypadku Polski są to litery PL), dwucyfrową cyfrę kontrolną, składający się maksymalnie z 30 znaków alfanumerycznych (liter lub cyfr) numer konta bankowego BBAN.

Mówiąc prościej – kod IBAN to nic innego jak numer NRB poprzedzony oznaczeniem kraju. Ciekawostką może być fakt, że długość numeru IBAN może się różnić w zależności od państwa, np. w Belgii International Bank Account Number składa się z 16 znaków, we Francji z 27, a w Norwegii z 15.

Kod IBAN a numer NRB

Numer Rachunku Bankowego może zostać w prosty sposób zamieniony na numer w formacie IBAN, poprzez dodanie znaków PL na początek numeru NRB.

Format IBAN w Polsce

Polski Numer Rachunku Bankowego jest zgodny ze standardem IBAN i posiada następującą konstrukcję:

PLkkAAAAAAAABBBBBBBBBBBBBBBB

gdzie:

  • pierwsze dwa znaki określają kod kraju w standardzie ISO 3166-1 alfa-2. Jak już pisaliśmy, polski numer IBAN rozpoczyna się od kodu “PL”;
  • kolejne dwa znaki tworzą sumę kontrolną;
  • kolejnym elementem jest tzw. BBAN (Basic Bank Account Number) – w polskim tłumaczeniu Podstawowy Numer Rachunku Bankowego. Może on zawierać do 30 znaków alfanumerycznych, z czego część musi identyfikować bank. Format kodu BBAN – zarówno jego długość, jak i pozycje poszczególnych elementów składowych, są jednolite w obrębie danego kraju. W Polsce numer BBAN składa się z 24 cyfr, z których 8 tworzy numer rozliczeniowy banku, a 16 cyfr określa numer rachunku klienta;
  • Numer IBAN w systemach transakcyjnych zapisywany jest bez spacji. Na papierze numer zapisywany jest w formie 4 znakowych ciągów oddzielonych spacjami; przy czym ostatnia grupa może posiadać mniej niż 4 znaki, ponieważ długość numeru IBAN może być różna w zależności od kraju.

Suma kontrolna numeru IBAN, czyli jak sprawdzić poprawność zapisu

Suma kontrolna, jak sama nazwa wskazuje, służy do sprawdzenia poprawności numeru IBAN. Znajduje się ona na pozycjach 3 do 4 numeru IBAN, zaraz po dwuliterowym kodzie kraju.

Algorytm sprawdzania poprawności numeru IBAN:

  1. Rozpatrujemy pełen numer IBAN (wraz z kodem kraju). Numer powinien być zapisany bez spacji.
  2. Sprawdzamy długość tego numeru w kontekście danego kraju – w Polsce numer konta bankowego w standardzie IBAN powinien być złożony z 28 znaków.
  3. Przenosimy 4 pierwsze znaki numeru IBAN na jego koniec.
  4. Zamieniamy litery w numerze IBAN na ciągi cyfr. Przyjmujemy następujące założenia: ‘A’ zamieniamy na ’10’, ‘B’ na ’11’ … ‘Z’ zamieniamy na ’35’. Dla kodu ‘PL’ powinniśmy uzyskać liczbę 2521, ponieważ ‘P’ zamieniamy na 25, a ‘L’ na 21.
  5. W tym momencie uzyskaliśmy ciąg samych cyfr. Traktujemy uzyskany numer jako jedną liczbę i wyliczamy resztę z dzielenia tej liczby przez 97.
  6. Jeżeli reszta z dzielenia wynosi 1, to suma kontrolna jest prawidłowa.

Jak znaleźć swój numer IBAN?

Wystarczy sprawdzić numer naszego bankowego rachunku i na początku dodać do niego litery PL. Z kolei numer konta znajdziemy na umowie z bankiem, na wyciągu z rachunku lub w naszej bankowości elektronicznej.

NRB (Numer Rachunku Bankowego)

W dzisiejszych czasach numer konta bankowego jest naszym identyfikatorem. Niedowiarkom podajmy kilka przykładów. Kiedy rozpoczynamy pracę, już na etapie wypełniania formularza osobowego zostaniemy proszeni o podanie numeru naszego konta osobistego – nie ma w tym nic dziwnego, w końcu ten numer jest niezbędny do otrzymywania wynagrodzenia. Kiedy chcemy przekazać bliskiej rodzinie darowiznę i jednocześnie skorzystać ze zwolnienia z podatku, musimy wykonać przelew ze swojego ROR-u. Kiedy zakładamy firmę… no cóż, bez numeru konta bankowego niewiele zdziałamy. Warto zatem wiedzieć, co oznaczają poszczególne pozycje tego numeru.

NRB to polski standard zapisu numeru rachunku bankowego składający się z 26 cyfr w formacie: kk AAAAAAAA BBBBBBBBBBBBBBBB

Spacje zostały dodane dla przejrzystości zapisu, w systemach elektronicznych numer rachunku zapisany jest bez odstępów.

Numer rachunku bankowego składa się z następujących bloków:

  • kk (2 cyfry) — to suma kontrolna, która jest wyliczana zgodnie ze standardem IBAN (algorytm przedstawiony został w dalszej części artykułu);
  • AAAAAAAA (8 cyfr) — to numer rozliczeniowy instytucji (banku), nadawany przez bank centralny;
  • BBBBBBBBBBBBBBBB (16 cyfr) – to numer rachunku klienta.

Numer Rozliczeniowy Banku

kkAAAAAAAABBBBBBBBBBBBBBBB

Numer rozliczeniowy banku zajmuje pozycje 3 do 8 w numerze rachunku bankowego i jest używany do identyfikacji banku adresata przy wysyłaniu przelewu lub czeku. Numer ten jest zwykle wykorzystywany w kontekście rozliczeń krajowych. W przypadku operacji międzynarodowych używa się kodu BIC.

W Polsce dysponentem numerów rozliczeniowych jest bank centralny. To w gestii tego podmiotu leży nadawanie numeru rozliczeniowego poszczególnym instytucjom bankowym.

Numery rozliczeniowe mają 8 cyfr. Znaczenia kolejnych ciągów cyfr są następujące:

  • pierwsze 4 cyfry są identyfikatorem instytucji bankowej. Bank centralny, banki komercyjne oraz zrzeszenia banków spółdzielczych identyfikowane są przez 3 cyfry z dopisanym zerem na końcu (3 cyfry i 0 daje razem 4 cyfry). Banki spółdzielcze są z kolei identyfikowane przez 4 cyfry;
  • kolejne 3 pozycje są identyfikatorem oddziału banku. Ciąg trzech zer – “000” – przeważnie oznacza centralę danej instytucji finansowej;
  • ostatnie miejsce zajmuje cyfra kontrolna, która jest wykorzystywana do sprawdzania poprawności numeru rozliczeniowego;

Warto zapamiętać, że na podstawie numeru rozliczeniowego możliwe jest zidentyfikowanie banku.

Numer IBAN a kod BIC/ SWIFT

Kiedy wykonujemy przelew za granicę w euro, musimy podać nie tylko numer rachunku odbiorcy w formacie IBAN. Konieczne jest również wpisanie kodu SWIFT, czyli numeru identyfikującego instytucję finansową, do której mają trafić środki.

Podobnie rzecz ma się z walutowymi przelewami przychodzącymi, zlecanymi przez naszych zagranicznych kontrahentów. Jeśli chcemy otrzymać zagraniczny przelew walutowy, musimy poinformować zlecającego, jaki mamy numer IBAN i jaki kod SWIFT obowiązuje w naszym banku.

Kody SWIFT polskich banków

BankKod
Alior BankALBPPLPW
BOŚ BankEBOSPLPW
Bank PocztowyPOCZPLP4
Bank MillenniumBIGBPLPW
BNP ParibasPPABPLPK
Citi HandlowyCITIPLPX
Credit AgricoleAGRIPLPR
Getin BankGBGCPLPK
ING Bank ŚląskiINGBPLPW
mBankBREXPLPWMBK
Nest BankNESBPLPW
Pekao SAPKOPPLPW
PKO Bank PolskiBPKOPLPW
Santander Bank PolskaWBKPPLPP
Toyota BankBrak kodu

Wprowadzenie numerów NRB i IBAN pozwoliło na szybszy i zautomatyzowany transfer środków pieniężnych w obrocie krajowym i międzynarodowym.

Dziś mało kto pamięta, ale do lipca 2004 roku każdy bank miał własny sposób identyfikacji rachunków bankowych. Numery kont w poszczególnych instytucjach

Redaktor portalu Bankujesz

guest
0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments

Podobne artykuły

facebook linkedin link search star star-empty menu