Złoto znajduje zastosowanie w medycynie jako składnik leków stosowanych w leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów (RZS), choroby charakteryzującej się przewlekłym stanem zapalnym stawów, który prowadzi do bólu, obrzęku i ograniczenia ruchomości. Terapia z użyciem związków złota, znana jako terapia złotem, była popularna szczególnie w XX wieku, zanim pojawiły się nowoczesne leki biologiczne i syntetyczne.
Najważniejsze wnioski z materiału
- Złoto jest stosowane w leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów, gdzie związki takie jak aurotiomalat sodu pomagają zmniejszyć stan zapalny i ból.
- Złote nanocząsteczki są wykorzystywane w nowoczesnych metodach leczenia raka, umożliwiając precyzyjne dostarczanie leków do komórek nowotworowych.
- Złoto jest stosowane w implantach medycznych, takich jak stenty i protezy, ze względu na jego biokompatybilność i odporność na korozję.
- Złote nanocząsteczki są używane w diagnostyce medycznej do wykrywania chorób na poziomie molekularnym, co pozwala na wcześniejsze i dokładniejsze diagnozy
- Złoto jest szeroko stosowane w stomatologii do tworzenia koron, mostów i wypełnień, dzięki swojej trwałości i biokompatybilności.
>> Czytaj też: Ciekawostki o Złocie. Najdziwniejsze i najmniej znane fakty
Historia i zastosowanie związków złota w medycynie
Związki złota, takie jak aurotiomalat sodu i aurotioglukozamina, były jednymi z pierwszych leków stosowanych w leczeniu RZS. Terapia złotem zaczęła być stosowana na szeroką skalę w latach 20. i 30. XX wieku po tym, jak odkryto jej działanie przeciwzapalne. W latach 70. i 80. złoto było jednym z głównych leków na RZS, zanim wprowadzono inne, bardziej skuteczne terapie (Physical Gold).
>> Czytaj również: Wzrost wartości złota na przestrzeni lat. Ile można było zarobić kupując złoto 10 lat temu?
Mechanizm działania surowca względem zdrowia
Choć dokładny mechanizm działania związków złota nie jest w pełni poznany, wiadomo, że mają one właściwości immunosupresyjne, co oznacza, że mogą hamować działanie układu odpornościowego. Złoto wpływa na różne komórki układu odpornościowego, w tym na makrofagi i limfocyty T, zmniejszając produkcję czynników zapalnych, takich jak cytokiny. W rezultacie, zmniejsza się stan zapalny w stawach, co prowadzi do redukcji bólu i obrzęku (IntechOpen – Open Science Open Minds)
Formy podania i skuteczność działania
Związki złota są podawane głównie w formie zastrzyków domięśniowych, zwykle w cyklach trwających kilka miesięcy. Aurotiomalat sodu jest jednym z najczęściej stosowanych związków i jest podawany raz w tygodniu w dawkach stopniowo zwiększanych. Pacjenci często zaczynają od małych dawek, które są stopniowo zwiększane, aby zminimalizować ryzyko działań niepożądanych. Skuteczność terapii złotem może być różna; niektórzy pacjenci odczuwają znaczną poprawę, podczas gdy inni mogą nie zauważyć istotnych korzyści.
Efekty uboczne i ryzyko stosowania złota w organizmie człowieka
Choć terapia złotem może być skuteczna, wiąże się również z ryzykiem działań niepożądanych. Najczęściej zgłaszane efekty uboczne to wysypki skórne, zapalenie jamy ustnej, zaburzenia żołądkowo-jelitowe oraz zmiany w obrazach krwi, takie jak trombocytopenia i neutropenia. W rzadkich przypadkach może dojść do nefropatii złota, czyli uszkodzenia nerek związanego ze stosowaniem związków złota.
>> Zobacz również: Inwestowanie w złoto. Czy to bezpieczna przystań dla Twojego kapitału? Złoto fizyczne czy ETF na złoto (giełda)? Co jest lepsze?
Współczesne zastosowanie i alternatywy
Współcześnie stosowanie związków złota w leczeniu RZS jest znacznie rzadsze niż w przeszłości, głównie z powodu pojawienia się nowoczesnych leków biologicznych, które są bardziej skuteczne i mają mniej działań niepożądanych. Niemniej jednak, terapia złotem pozostaje interesującym przykładem wykorzystania metali szlachetnych w medycynie i świadczy o wieloletnich poszukiwaniach skutecznych metod leczenia chorób autoimmunologicznych.
Podsumowując, złoto odgrywało ważną rolę w leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów, oferując ulgę wielu pacjentom przez dekady. Mimo że obecnie jest mniej popularne, historia jego zastosowania w medycynie pozostaje fascynującym rozdziałem w historii farmakologii
